Hakan Aktaş, Ekonomistler Bülteni Yayın Koordinatörü

Bu ay Ekonomi Bakanlığı’nın yıl içerisinde dört çeyreğe ayırarak yayınladığı Dış Ticaret Beklenti Anketi’nin son çeyreği yayınladı. Genel olarak üçüncü çeyreğe göre düşüş beklentisi içinde olan ankette sektörel ve ülkesel bazda, özellikle ülkemizdeki dış ticaret odaklı firmaların dikkat etmesi gereken verilerle göz önünde olduğunu söyleyebiliriz.

Avustralya ve Yeni Zelanda gibi ülkelere ihracatta yükseliş beklentisi artarken, diğer tüm ülke gruplarına ihracatın artacağı beklentisi zayıflayarak sürüyor. Özellikle yeni pazar arayışı içinde olan sektörlerin uzak kıtalara ve bölgelere ağırlık verdiğini buradan görebiliriz.

Birim ihracat fiyatlarında, pazar paylarında ve son 3 aydaki ihracat sipariş düzeylerinde artış beklentileri bir önceki çeyreğe göre azalarak devam ediyor. Burada sektörel dalgalanmaların yanısıra, kur, üretim girdi fiyatlarının yıl sonuna doğru artış göstermesi ve çalışılan ülkelerdeki ekonomik göstergelerin olumsuz etkilerinden söz edebiliriz.

Firmaların sektöre yönelik öncelikli sıkıntıları sırasıyla; enerji maliyetlerinin yüksekliği, hammadde, ara malı fiyatlarının yüksek olması ve lojistik maliyetlerinin yüksekliğidir. Afrika ve Türk Cumhuriyetlerinden ithalatın artış beklentisi güçlenirken, diğer ülkelerde de bu beklenti artmanın aksine azalış yönünde seyretmektedir.

Türkiye’nin dış ticaret anlamında çerçevesini görmemizi sağlayan bu çalışmada sonuçlarının aslında sorunları ortaya koydugu ve fırsat ve tehlikeleri önceden bize sunulduğunu anlayabiliriz. Yıldızı parlayan bölgeler üzerine yapılabilecek teşviklerin hızla gözden geçirilmesinin yanı sıra, firmaların hareket etmekte endişe duyduğu noktalarda sorunların giderilmesinde de rehber niteliği taşımaktadır.

Kısacası aşağıdaki beklentileri yukarıda tutmanın yolunu bulmamız gerekmektedir. Önümüzdeki senenin bu seneden daha kolay olmayacağı kesindir. Bu sebeple ihracatın arttırılması için kısa vadede başlayacak belli birkaç stratejinin, hükümet tarafından eylem planlarına “güncelleme mahiyetinde” ilaveten sunulması son derece önemlidir. Bu şekilde önümüzdeki üç ayı mevsim normallerinin üzerine çıkararak olumlu havayı meydana getirebiliriz.