ithalat-ihracatTİM 2013’ün ilk 1000 İhracatçı Firmasını açıkladı. Raporda ilginç göstergeler yer alıyor. Örneğin, ilk üç sıra sabit kalmış, fakat ilk 1000 İhracatçı Firma incelendiğinde, karlılık oranları yarı yarıya azalmış ve son 5 yılın en düşük seviyesine gerilemiş. Öte yandan, ilk 1000 dışında kalan firmaların ihracat oranında artış var. Burada, KOBI’lerin çabalarını takdir etmek gerekiyor. Otomotiv, kimyevi maddeler ve çelik sektörü ihracatta başarı sağladığımız ilk üç sektör olarak kaydediliyor.

Bu değerlendirme çerçevesinde, karlılık oranlarının yarı yarıya azalmasına tedbiren iki öneri tartışılabilir. Bunlardan birincisi karlılığı arttırabilmek için üretim maliyetlerini (lojistik maliyetler) düşürmek ve ikincisi ise yeni pazarlar bulmak olarak ifade edilebilir. Öte yandan, bu raporda ülkemizde KOBi’lere sağlanan desteklerin de faydalı ve olumlu sonuçlar yarattığı gözlemleniyor. Orta ve uzun dönem için ise KOBI’lerin markalaşması tamamlanırsa önümüzdeki yıllarda ilk 1000 sıralaması değişebilir. Bu kapsamda özellikle günümüzün konusu olan AR-GE ve İnovasyon’a çok önem verilmelidir. Günümüz artık “üretimde değer yaratma” çağıdır, dolayısıyla üretimde artık farklılaşmaya gitmek gerekmektedir. Son olarak, şunu ifade etmek isterim: Raporda da ortaya çıktığı gibi önemli olan ihracatı rakamsal olarak arttırmak değil, karlılığı arttırmaktır. Bu kapsamda, ihracatçılarımız hedef pazarlarını daha iyi analiz edip, hedef pazarların beklentilerine yönelik pazarlama faaliyetleri yapmalıdır. Yine öne çıkan bir başka konu ise söz konusu firmaların pazarlama ve tanıtım bütçelerine çok az pay ayırdıklarıdır. Oysa ki şu net bilinmelidir ki üretim ekonomisinden çok tüketim ekonomisinin yaşandığı küresel pazarlarda üretilen ve ihraç edilen malların tanıtımı da önem arz etmektedir. Dünyada başarılı birçok firma üretimde olduğu kadar pazarlamada ve tanıtımda başarılıdır. Bu kapsamda, devletin de söz konusu konularda genişletilmiş teşvikler sunması yerinde olacaktır.

Doç. Dr. Özgür ÇENGEL
Ekonomistler Platformu
Başkan Yardımcısı